Geschiedenis 200 jaar Beekbergen

Onderstaand artikel is geschreven door Ine Pennink-Bouw. Zij is op dit moment leerkracht in de onderbouw en haar oma’s, vader, zijzelf en haar kinderen hebben hier op school gezeten. Verder is zij ouderraadslid, oversteek- en spelletjes moeder geweest.

Sinds 9 mei 2007 ‘bevolkt’ onze school het splinternieuwe Multi Functionele Centrum. De sloop van het oude pand bood in 2002 de mogelijkheid tot archeologisch onderzoek van de locatie aan de Dorpstraat. Bij deze werkzaamheden werden bewoningssporen gevonden uit de jaren 1175/1200 tot 1400! Dat komt overeen met de eerste schriftelijke vermelding van ons dorp: een kerkelijke schenking van eind 8e, begin 9e eeuw. De eerste aanleg van onze huidige dorpskerk dateert van de 12e eeuw. (Daarmee is dat het oudste gebouw uit de hele gemeente Apeldoorn) Bij de opgravingen zijn 3 bootvormige plattegronden van huizen en een waterput ontdekt. Deze huizen stonden allen op de kerk gericht. Uit resten van voorwerpen en dieren is af te leiden dat het hier ging om landbouwers. Het is waarschijnlijk, dat er al in die eerste parochie van Beekbergen onderwijs gegeven werd. In 1818 is de “gemeente “Beekbergen opgeheven (we hadden zelfs een eigen burgemeester!) en werd er een nieuwe school gebouwd, die niet langer bezit van de kerk was. Deze schoollokalen. In 1831 verkeerde de school ‘in vervallen toestand en in 1834 werd er voor 2495 gulden- nieuwbouw neergezet (met hergebruikte materialen) voor 160 leerlingen.

In 1759 werkte Petrus van Delsen als koster-onderwijzer. (Toen hoorde de school nog bij de kerk.) Naast het lesgeven moest hij ook de graven rond de kerk onderhouden en de kerkklok opwinden. Als hij dat deed, schraapte hij meteen de duivenmest van het dak, om te verkopen, want dat leverde meer op dan zijn onderwijstaken! Wilde je leren lezen en schrijven, dan kostte dat 1 stuiver per week. Rekenen erbij kostte 2½ stuiver per week.

Vakantie

Vakantie? Met Kerst en met Pasen een week vrij, dat was alles. In 1851 werkte er nog steeds 1 meester op de school: meester Deetman. Hij had ….140 kinderen in de klas! Gelukkig voor hem, moesten er regelmatig een paar thuis blijven om op het land te helpen! In 1857 kwam de schoolwet erdoor en mochten er maximaal 70 kinderen in een klas. Vanaf die tijd heette onze school: “School nummer 6”. In 1878 waren het nog maximaal 40 leerlingen per leerkracht.

Hoofdonderwijzer meester Vrijs

In 1900 kwam de leerplicht en was er niet voldoende ruimte meer. In 1919 werd het gebouw gesloopt en herbouwde men 6 lokalen. In de ambtswoning naast de school huisde de ‘Bewaarschool’ (voor kleuters, het werk wat ik nu doe?) Vanaf 1925 was meester Vrijs hoofdonderwijzer: dat is nog steeds een bekende naam in het dorp. In de oorlog werd hij gedwongen plaats te maken voor een NSB’er. Dat was een moeilijke tijd voor de Joodse juffrouw Boll. Andere bekende namen waar huidige dorpsbewoners nog les van hebben gehad: juffrouw Goossens (sinds 1927) en de meesters Balledux, van Manen en Overbeek-Bloem.

Kleuterschool Klein Duimpje

Na de oorlog werd meester Versluis ‘hoofd der school’. In 1952 kwam er een 7e leerkracht, die in Het Hoge Pad les moest geven. In 1954 kwamen er 2 nieuwe lokalen bij en: Centrale Verwarming! Die lokalen stonden als het ware op het schoolplein aan de Dorpstraat en ervoor zat een zaaltje, waar de zangvereniging oefende, dus ook toen al: multifunctioneel! De 60’er jaren brachten de 5-daagse werkweek; toen hoefde men niet meer op zaterdag naar school! In 1959 opende Openbare Kleuterschool Klein Duimpje. De school zat eerst in 2 noodlokalen; Juf Fieman en Juffrouw Beeltje gaven les. De laatste trouwde met meester van de Ven de latere directeur. In 1971 kwam de nieuwbouw voor de kleuterschool, sloopte men de lokalen ‘op het plein’ en werden er 2 nieuwe lokalen aan de oostkant vast gebouwd, met een ‘gemeenschapsruimte’. In 1974 werd meester van de Ven directeur en moest het grote sportveld achter de school wijken voor nieuwbouw. In 1985 werden Kleuter- en Lagere School samengevoegd tot Basisschool. Sinds die tijd heten we: Openbare Basis School (OBS) Beekbergen.

Schoolborden werden digiborden

Het woord kinderen is sinds 1818 ongewijzigd gebleven, maar de schoolborden zijn inmiddels vervangen door digiboards. Speelkwartier heet tegenwoordig pauze. Bewaarschool is nu: de eerste twee groepen van de basisschool. De bovenmeester is directeur geworden. Lichamelijke Oefening heet kortweg gym. Het telraam is nu abacus, en de kwekeling is stagiaire. Corvee heet nu klassendienst. Onze buren ‘Het Christelijk Geheelonthouders Koffiehuis’ is nu de Chinees en het Dorpshuis is een Multi Functioneel Centrum. Hoe lang zal het duren voor we om deze begrippen weer glimlachen?